احتمالا که تا به اینجای زندگی خود رمان ها و کتاب های خارجی زیادی را تحت عنوان کتاب های پر فروش دیده اید اما تو این لیست میخواهیم به پر طرفدارترین رمان های ایرانی بپردازیم و با ادبیات معاصر پارسی بیشتر و بشتر آشنا شویم.
هرچند که بنده به شخصه معتقد هستم در زمینه شوخ طبعی و بیان احساسات نویسندگان ایرانی پیشتاز این ره هستند.
دایی جان ناپلئون
"دایی جان ناپلئون" نوشتهی علیرضا مهدی پور است که داستان زندگی یک خانوادهی ایرانی در اوایل دههی ۱۹۵۰ را روایت میکند. این داستان با خاطرهها، زندگی روستایی و مواجهه با تغییرات اجتماعی و فرهنگی مردم ایران در آن دوران میپردازد. این کتاب به خوبی توانسته است توجه بسیاری از خوانندگان را به خود جلب کرده و تاکنون جزو ارزشمندترین آثار ادبی است که در ایران بازتاب فراوانی پیدا کرده است.
بوف کور
بوف کور، رمانی کوتاه اثر صادق هدایت، نویسندهٔ ایرانی، است. این رمان از نخستین نثرهای داستانی ادبیات ایران در سدهٔ بیستم میلادی و شناختهشدهترین کار هدایت است. در این رمان، یک نقاش جعبه قلم نامنشانی، به یک سایه روی دیوار که شبیه جغدی است، اعترافهای قتلی خود را میکند. این اثر به سبک فراواقع نوشته شده و تکگویی یک راوی است که دچار توهم و پندارهای روانی است.
بوف کور در هفتاد کشور، از فارسی به ۳۲ زبان زنده از جمله انگلیسی، فرانسه، آلمانی و عربی ترجمه شدهاست. این رمان، با نمادهای خود، عمق و محتوایی برخوردار است که با انواع مختلف تحلیلها قابل بررسی است🦉.
زوال کلنل
کتاب "زوال کلنل"، رمانی اثر محمود دولتآبادی است که در سالهای ابتدایی دهه ۱۹۸۰ میلادی به زبان فارسی نوشته شد¹². این رمان در سوئیس به زبان آلمانی منتشر شد و نامزد جایزه بهترین کتاب ترجمه در آمریکا شد.
زوال کلنل داستان افسری وطندوست در ارتش شاهنشاهی ایران است. داستان تنها در یک شبانهروز میگذرد، اما در بازگشت به گذشته، مرور و تأملی عمیق در حوادث تاریخ سدههای اخیر ایران و تلاش مردم در رسیدن به راه جامعهای مدرن و پیشرفته را منعکس میکند. در این رمان، سرهنگ پس از پیبردن به روابط خارج از ازدواج همسرش، او را به قتل میرساند و پس از آن قصه زندگی او در زندان ادامه پیدا میکند. پنج فرزند سرهنگ نیز در بحبوحه انقلاب ۱۳۵۷ ایران، هر کدام وارد گروههای مختلف سیاسی شده و گرایشهای مختلف سیاسی و اجتماعی پیدا میکنند.
این رمان با نمادهای خود، عمق و محتوایی برخوردار است که با انواع مختلف تحلیلها قابل بررسی است. 🦉
جای خالی سلوچ
کتاب "جای خالی سلوچ"، رمانی اثر محمود دولتآبادی است که در فاصلهی زمانی بین انتشار جلد دوم و سوم کتاب "کلیدر" و در واقع بلافاصله پس از آزادی از زندان ساواک و طی ۷۰ روز نوشته شده است. داستان این رمان دردمندانه زندگی یک زن روستایی به نام مرگان در یکی از نقاط دورافتادهٔ ایران (روستای زمینج) را روایت میکند. مرگان سعی میکند پس از ناپدید شدن ناگهانی شوهرش، کانون خانواده را همچنان حفظ کند. او دو پسر به نامهای عباس و ابراو (Abraw) و دختری به نام هاجر دارد.
این رمان توسط کامران رستگار به انگلیسی ترجمه شده و در سال ۲۰۰۷ منتشر شد³. همچنین ترجمهٔ ایتالیایی آن نیز توسط آنا ونسن انجام گرفتهاست. با نمادهای خود، "جای خالی سلوچ" عمق و محتوایی برخوردار است که با انواع مختلف تحلیلها قابل بررسی است. 🦉
کتاب "کلیدر"، یکی از بلندترین داستانهای ادبیات کشورمان است که توسط محمود دولتآبادی، نویسنده شهیر ایرانی، در فاصلهی زمانی میان سالهای ۱۳۵۷ تا ۱۳۶۳ منتشر شد. این داستان روایتگر واقعهای تاریخی است که در سالهای بین ۱۳۲۵ تا ۱۳۲۷ رخ داد. داستان کلیدر از مارال، شروع میشود.
کلیدر نام کوهی مابین شهرهای سبزوار، نیشابور، و قوچان در خراسان است. دولتآبادی رمان کلیدر را بر اساس داستان واقعی گلمحمد نوشتهاست. وقتی که سرانجام اربابان و حکومت با تیرباران گلمحمد به ماجراجوییها و یاغیگریهای این قهرمان مردمی سبزوار پایان دادند، دولتآبادی پسربچهای بود با پنج یا شش سال سن.
دوران کودکی او آکنده بود از ذکر اشعار و داستانهایی که به مدح و مرثیهسرایی گلمحمد میپرداختند. توصیفات بسیاری از روستاها و مکانها در رمان کلیدر دقیقاند و بسیاری از شخصیتهای رمان بر اساس اشخاص واقعی ساخته شدهاند. اما نباید رمان کلیدر را زندگینامهٔ واقعی گلمحمد پنداشت؛ کلیدر پیش و بیش از آنکه یک زندگینامه باشد، یک رمان است و نویسنده هرگاه که مناسب دیده، خیال را با واقعیت پیوند زدهاست.
یکی از مهمترین تغییرات داده شده، آوردن زمان داستان به چندین سال بعد است به نحوی که داستان در سال ۱۳۲۵ یعنی پس از پایان غائلهٔ آذربایجان آغاز میشود و در سال ۱۳۲۷ پس از تلاش نافرجام برای ترور محمدرضا پهلوی، آخرین شاه ایران، پایان مییابد. از آنجایی که دولتآبادی قصد داشته حزب توده را در ماجرای داستان دخیل کند، این چارچوب زمانی را مناسبتر دیدهاست.
سمفونی مردگان
سمفونی مردگان، رمانی نوشتهی عباس معروفی است. این رمان برندهٔ جایزهٔ سال ۲۰۰۱ از بنیاد انتشارات ادبی فلسفی سورکامپ شدهاست.
در داستان این رمان، ساعت آقای درستکار بیش از سی سال است که از کار افتاده؛ در ساعت پنج و نیم بعد از ظهر تیرماه سال ۱۳۲۵. او ساعت سر در کلیسا را سالها پیش از کار افتاده بود و ساعت اورهان را مردی با خود بردهاست؛ اما زمان همچنان میگذرد.
این داستان از منظر چند ناظر، حادثهای را روایت میکند. شخصیت اصلی داستان، یک شاعر جوان است که گرفتار خشم پدر سنتی خود میشود. معروفی در این کتاب دردسرهای یک روشنفکر در دوران ۱۳۱۰ تا ۱۳۳۰ را از منظر دید چند شخصیت مختلف داستان روایت میکند.
سووشون
کتاب "سووشون"، نخستین رمان نوشتهی سیمین دانشور است که در سال ۱۳۴۸ منتشر شد. داستان سووشون در شیراز و در سالهای پایانی جنگ جهانی دوم رخ میدهد و فضای اجتماعی سالهای ۱۳۲۰ تا ۱۳۲۵ را ترسیم میکند. به عقیدهٔ بعضی از منتقدان، برخی از وقایع تاریخی دههٔ ۱۳۳۰ مانند کودتای ۲۸ مرداد نیز در روند رمان انعکاس داشتهاست؛ چنانکه یکی از شخصیتهای محوری داستان در روز ۲۹ مرداد کشته میشود.
علت نامگذاری این کتاب، نیز تشابه سرانجامِ یکی از شخصیتهای داستان با سرنوشت سیاوش، قهرمان اسطورهای ایران باستان است. سووشون یا سیاووشان برگرفته از عنوان مراسم سوگواری برای سیاوش است. این کتاب نخستین بار در تیرماه سال ۱۳۴۸ منتشر شد و تا سال ۱۳۹۳ به چاپ نوزدهم رسید. این کتاب یکی از پرمخاطبترین رمانهای فارسی در ایران است و برآورد میشود تا سال ۱۳۹۵ بیش از پانصد هزار نسخه از آن به فروش رسیده باشد. سووشون، علاوه بر این، به زبانهای مختلف دنیا از جمله انگلیسی، فرانسوی، ایتالیایی، ژاپنی و چینی نیز ترجمه شدهاست.
چشم هایش
"چشمهایش"، رمانی از بزرگ علوی است که نخستین بار در سال ۱۳۳۱ خورشیدی منتشر شد. در این رمان، بزرگ علوی از روش استعلام و استشهاد استفاده میکند. قطعات پراکندهٔ یک ماجرا را کنار هم گذاشته و از آن طرحی کلی آفریدهاست که بر حدس و گمان تکیه دارد.
داستان کتاب "چشمهایش" در دورهٔ حکومت رضاشاه اتفاق میافتد و زندگی یک استاد بزرگ نقاشی را روایت میکند. این استاد همچنین مبارز سیاسی است. یکی از دوستداران این نقاش معروف به دنبال راز مرگ مشکوک استاد در تبعید است. آقای ناظم همان دوستدار استاد است و حدس میزند که راز مرگ استاد در یکی از تابلوهای ایشان است که خود استاد نام آن تابلو را "چشمهایش" گذاشته است.
این رمان به زبانهای مختلف دنیا ترجمه شدهاست و همچنین به انگلیسی با نام "Her Eyes" منتشر شده است.
در اینجا فقط تعدادی از پرطرفدارترین کتاب های فارسی زبان را معرفی کردیم. قطعا این لیست طولانی تر از این حرفا میتواند باشد. ایرانیان دست طول و درازی در نوشتار داشتهاند اما نوشتن از تمام این کتاب ها قطعا خود نیازمند چندین صفحه کتاب قطور است.